STING

Het doel van deze strategiestudie is om de effectiviteit van behandeling met levetiracetam of valproïnezuur bij glioompatiënten met een eerste epileptische aanval te vergelijken. Daarnaast willen we de toxiciteit van deze twee anti-epileptica meten, alsmede de impact van de epileptische aanvallen op de kwaliteit van leven, het functioneren en de overleving.

In deze strategiestudie zullen patienten vergeleken worden die behandeld worden met levetiracetam of valproïnezuur. Glioompatiënten met een eerste epileptische aanval zullen worden gerandomiseerd voor een behandeling met levetiracetam (arm A) of valproïnezuur (arm B). Bij onvoldoende respons op de initiële behandeling (2x500 mg/d) zullen patiënten overgaan op de volgende behandelstap zoals bechreven in het protocol. In de stappen 2-4, wordt de dosering van het anti-epilepticum stapsgewijs verhoogd, terwijl in stap 5 een extra anti-epilepticum zal worden toegevoegd. De keuze van dit 'add-on' medicijn is gebaseerd op de voorkeur van de behandelend arts. Indien een patiënt ook faalt op de behandeling zoals gespecificeerd in stap 5, zal verdere behandeling worden gestart op basis van de voorkeur van de arts. Een onvoldoende respons is gedefinieerd als toxiciteit of ineffectiviteit. Toxiciteit wordt gedefinieerd als een score van 2 of hoger volgens de 'Common Toxicity Criteria for Adverse Events (CTCAE versie 4.0)', en ineffectiviteit als een epileptische aanval, ondanks de behandeling met anti-epileptica.

Onderzoeksgebied

Therapeutisch, Veiligheid

Soort onderzoek

Interventie-onderzoek Meer informatie over de term "Interventie-onderzoek" Een interventioneel onderzoek is een onderzoek waarin bij de deelnemers een interventie wordt uitgevoerd, zoals een nieuw geneesmiddel, om deze te beoordelen. Tijdens het ontwikkelingsproces van geneesmiddelen worden geneesmiddelen beoordeeld door interventionele onderzoeken, ook bekend als klinische onderzoeken. Klinische onderzoeken kunnen op veel manieren worden opgezet, maar ze zijn doorgaans gerandomiseerd (deelnemers worden willekeurig ingedeeld in verschillende armen in het onderzoek) en gecontroleerd (het onderzoeksmiddel wordt aan de ene arm gegeven en de uitkomsten worden vergeleken met een andere behandeling of placebo gegeven in een andere arm). Dit worden gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken of RCT's ('randomised controlled trials') genoemd.

Onderzoekspopulatie

De onderzoekspopulatie bestaat uit patiënten met een histologisch bewezen glioom, of verdenking op een glioom, die een eerste epileptische aanval hebben gehad en daarvoor in het Leids Universitair Medisch Centrum in Leiden, Haaglanden Medisch Centrum in Den Haag, het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam, het Amsterdam Universitair Medische Centra (locatie VUmc) in Amsterdam en het Medisch Spectrum Twente in Enschede zijn geweest.

Inclusiecriteria: Je mag meedoen als

- Histologisch bewezen of verdenking van een diffuus astrocytoom (Isocytrate Dehydrogenase-1 (IDH-1) wildtype of IDH-1 gemuteerd), diffuus oligodendroglioom (IDH-1 gemuteerd en 1p/19q co-deletie), anaplastisch astrocytoom (IDH-1 wildtype of IDH-1 gemuteerd), anaplastisch oligodendroglioom (IDH-1 gemuteerd en 1p/19q co-deletie), glioblastoom (IDH-1 wild-type of IDH-1 gemuteerd), of een diffuus astrocytoom niet anders gespecificeerd (NAS), anaplastisch astrocytoom NAS, oligodendroglioom NAS, oligoastrocytoom NAS, anaplastisch oligoastrocytoom NAS, anaplastisch oligodendroglioom NAS of glioblastoom NAS.
- Volwassen patiënten: ≥18 jaar
- Eerste epileptische aanval, niet langer dan 4 weken geleden. Ook patiënten met glioom die tumor-gerelateerde epilepsie hebben gehad in het verleden, kunnen geïncludeerd worden als ze ≥2 jaar aanvalsvrij zijn zonder anti-epileptica te gebruiken
- Monotherapie met anti-epileptica wordt als meest geschikt beschouwd ten tijde van de Randomisatie Meer informatie over de term "Randomisatie" Randomisatie is een methode voor indelen of selecteren zonder gebruikmaking van een systeem. Het is zuiver willekeurig (bepaald door het toeval). In klinische onderzoeken worden deelnemers gewoonlijk willekeurig in verschillende armen van het onderzoek ingedeeld (bijvoorbeeld voor toediening van het onderzoeksmiddel of voor placebo). Dit is een bepalend onderdeel van het gerandomiseerde gecontroleerde onderzoek ('randomised controlled trial', RCT). Randomisatie in klinische onderzoeken houdt in dat elke deelnemer een gelijke kans heeft in een van de armen van het onderzoek te worden ingedeeld. Het is een belangrijke methode om het risico van vertekening (bias) in de uitkomsten van het onderzoek te verlagen.
- Bereidheid om de toestemmingsverklaring te ondertekenen

Exclusiecriteria: Je mag niet meedoen als

- Eerder behandeld met anti-epileptica gedurende de afgelopen 2 jaar, behalve spoedbehandeling in de afgelopen 4 weken
- Niet hersentumor-gerelateerde epilepsie in de voorgeschiedenis
- Zwangerschap
- Aanwezigheid van contra-indicaties voor het gebruik van levetiracetam of valproine zuur

Er zijn geen directe voordelen voor de patiënten die deelnemen aan dit onderzoek. Niettemin zal hun betrokkenheid bijdragen tot een beter inzicht in de effectiviteit van de behandeling met levetiracetam of valproïnezuur bij glioompatiënten met een eerste epileptische aanval. Resultaten van dit onderzoek zorgen ervoor dat de arts over meer informatie beschikt, die de keuze voor een bepaald anti-epilepticum kan vergemakkelijken. Vervolgens zal dit leiden tot een verbetering van de behandeling van epilepsie in deze specifieke patiëntenpopulatie. In de huidige dagelijkse klinische praktijk worden patiënten al behandeld met levetiracetam of valproïnezuur, waardoor er geen extra risico's zijn voor de patiënten (behalve bekende bijwerkingen die samenhangen met de medicijnen) die deelnemen aan deze studie. Echter, het zal de deelnemers tijd kost om de vragenlijsten in te vullen. Omdat de follow-up is niet zo frequent en de bezoeken zullen worden gekoppeld aan de standaard controles op de neuro-oncologie polikliniek, zal de belasting van dit onderzoek niet groot zijn.

Patiënten zullen behandeld worden met levetiracetam (merknaam 'Keppra') of valproïnezuur (merknaam 'Depakine').

Het getoonde overzicht van studielocaties is (nog) niet compleet. Check met uw arts of deze studie ook nog ergens anders loopt.

• Leids Universitair Medisch Centrum
• Haaglanden Medisch Centrum